ΣΤΟ ΣΤΟΧΑΣΤΡΟ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ - ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΤΕΣ ΣΕ ΚΙΝΔΥΝΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Το ΔΥΥΑΔ εκφραζει την ικανοποίησή του για τη στροφή της ματιάς της Επιτρόπου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην κατάσταση των Υπερασπιστών Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην Ελλάδα, η οποία προκαλεί ολοένα και αυξανόμενη ανησυχία.
Δικαστική, φορολογική και διοικητική παρενόχληση δικηγόρων, ιδίως όσων ασχολούνται με τα ανθρώπινα δικαιώματα, το προσφυγικό και νευραλγικές υποθέσεις, θέση σε ποινική διερεύνηση και κατασκευασμένες διώξεις υπερασπιστών που σχετίζονται με την υπρασπιστική τους δράση, εργαλειοποίηση των δικηγορικών συλλόγων στην κατευθυνση της παρενόχλησης των μελών τους, συνθέτουν μια ζοφερή εικόνα σχετικά με την κατάσταση των υπερασπιστών στη χώρα και είναι μερικά από τα θέματα που διερεύνησε το γραφείο της Επιτρόπου, το οποίο έχει ειδική αποστολή (mandate) να παρεμβαίνει σε τέτοια ζητήματα.
Η μεταχείριση των Υπερασπιστών στην Ελλάδα, καθώς και ό,τι παρατηρήθηκε ως μια "νέα τάση" θυματοποίησης δικηγόρων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιδίως στο Αζερμπαϊτζάν, στη Ρωσία και την Ελλάδα, χρήζουν επαγρύπνησης και διορθωτικών παρεμβάσεων.

Η επί μακρόν θέση υπό ποινική και πειθαρχική διερεύνηση δικηγόρων που ενεργοποιούνται σε "ενοχλητικές" για το κράτος υποθέσεις, π.χ. με προκαταρκτικές που χρονίζουν, κατασκευασμένες διώξεις κλπ, και η ολοένα και αυξανόμενη ποινικοποίηση της νομικής υποστήριξης στην Ελλάδα, η παρακολούθηση τηλεφώνων Δικηγόρων, παρά το σχετικό απόρρητο, καθώς και η πρωτόγνωρη τα τελευταία χρόνια δικαστικη και διοικητική παρενόχληση των Δικηγόρων, πρέπει να σταματήσουν. Οι υπάιτιοι της παρενόχλησης αυτού του είδους πρέπει να ελέγχονται και να τιμωρούνται για τις πράξεις και τις παραλείψεις τους. Πρέπει επίσης να θεσπιστεί μηχανισμός πρόληψης αλλά και κατάλληλης αποκατάστασης τέτοιων παραβιάσεων.

Είναι σύνηθες σε χώρες που έχει χαλαρώσει η κουλτούρα σεβασμού προς το Δικηγορικό λειτούργημα όχι μόνο να αδρανούν οι Σύλλογοι κατόπιν ειδήσεων για κακομεταχείριση ή παρενόχληση δικηγόρων, όχι μόνο να "θάβουν" καταγγελίες και (έως και πασίγνωστες) ειδήσεις για παραβιάσεις των δικαιωμάτων των μελών τους, αλλά ακόμα και να "εργαλειοποιούνται" από Κυβερνήσεις, όπως επισημαίνει και η Επίτροπος, Δικηγορικοί Σύλλογοι προς την κατεύθυνση της θυματοποίησης των μελών τους. Αυτό συμβαίνει με πράξεις και παραλείψεις, που δεν μπορούν να θεωρηθούν δικαιολογημένες με βάση το σκοπό σύστασης και ύπαρξης των Συλλόγων αυτών στις έννομες τάξεις και που συχνά καταλήγουν να στερούν από τους δικηγόρους τη δικηγορική ιδιότητα, την ικανότητα να δικηγορούν στη χώρα τους ή έστω την ψυχική τους ακεραιότητα και την αξιοπρέπειά τους. Σε ανάλογα συμπεράσματα έχουν καταλήξει και εμπειρογνώμονες του ΟΗΕ και διεθνεις ΜΚΟ, επί σειράν ετών.

Τον Νοέμβριο του 2017 οι Πλειάδες παρουσίασαν ένα πρότυπο Νομου για την Προστασία των Υπερασπιστών από τα γραφεία του Δ.Σ.Α. Συνδυασμοί εκδήλωσαν προεκλογικά το ενδιαφέρον και τις δεσμεύσεις τους, οι οποίες όμως δεν ακολουθήθηκαν μετεκλογικά.

Έγινε follow-up της πρότασης νόμου, κατεύθυνση στην οποία κινείται και η Έκθεση της Επιτρόπου ΑΔ, με τον Γ.Γ. του Υπουργείου Δικαιοσύνης, ο οποίος έδειξε γνήσιο ενδιαφέρον για την Πρόταση. Η πορεία ευαισθητοποίησης της κοινωνίας και της Πολιτείας συνεχίζεται, προς την κατεύθυνση πίεσης προς υλοποίησης μέτρων που θα προστατεύουν τους ΥΑΔ.

Η CCBE αφιέρωσε φέτος την Ημέρα του Δικηγόρου στους "Υπερασπιστές σε Κίνδυνο". Η σχετική δική μας (του ΔΣΑ) εκδήλωση, που αναγγέλθηκε στο σαϊτ του ΔΣΑ την... ίδια μέρα με την πραγματοποίησή της, απέτυχε να αναφερθεί στην ουσία στο τεράστιας σημασίας ζήτημα της θυματοποίησής μας. Την ίδια μέρα, δε, που όλοι οι Ευρωπαίοι Εθνικοί Μηχανισμοί Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων συνεδρίαζαν στην Αθήνα για να αντιμετωπίσουν αυτήν την πρόκληση - μάστιγα.

Δυστυχώς δεν έχει γίνει καμία συγκροτημένη ενέργεια μέχρι στιγμής στην κατεύθυνση της προστασίας των Δικηγόρων σε κίνδυνο από πλευράς Δ.Σ.Α.

-Ζηταμε να κινηθούν οι Δικηγορικοί Σύλλογοι σε κάποιο συγκροτημένο και επαρκές πλαίσιο για να διασφαλίσουν κατάλληλα, έγκαιρα και αποτελεσματικά τα μέλη τους από αυθαιρεσία, δικαστική και διοικητική παρενόχληση και άλλες παραβιάσεις των δικαιωμάτων τους, που αναφύονται λόγω της άσκησης του λειτουργήματός τους. Ζητάμε να δημιουργηθεί ειδική Επιτροπή που θα διερευνήσει το θέμα αυτό και θα παρεμβαίνει αμέσως (εντός ωρών) κατόπιν ενημέρωσης για πιθανή θυματοποίηση δικηγόρου κατά την άσκηση του λειτουργήματος ή λόγω αυτής.

-Ζητάμε να εκδηλώσει την αποφασιστικότητά του να προστατευθούν οι δικηγόροι από πρακτικές που τους στοχοποιούν, τους παρενοχλούν και τους εμποδίζουν ν' ασκήσουν το λειτούργημα του Δικηγόρου, οι οποίες έχουν φθάσει ν' απομειώνουν δραστικά το θεσμικό κύρος του Δικηγόρου στην έννομη τάξη.
-Ζητάμε να μεριμνήσει ώστε να διερευνούνται κατά προτεραιότητα οι αναφορές κατά δικηγόρων που εισάγονται ενώπιόν του από "Αρχές" ή εκπροσώπους τους. Σε περίπτωση που διαπιστώνει παρενόχληση μέσω πειθαρχικής αναφοράς, να λαμβάνει αμέσως όλα τα κατάλληλα μέτρα αυτεπαγγέτως και σε γόνιμη συνεργασία με το θύμα της παρενόχλησης - μέλους του. Και μόνο το "εγχείρημα" αρχών να εργαλειοποιήσουν τον Δικηγορικό Σύλλογο για την παρενόχληση μέλους του, πρέπει να θεωρείται θέμα όλων των δικηγόρων και του ίδιου του κύρους μας.

-Η Επίτροπος αναφέρθηκε και σε θυματοποίηση, μέσω ποινικής διερεύνησης, δικηγόρων επειδή υποστήριξαν νομικά νεοεισελθέντες αιτουντες άσυλο από τον Έβρο. Ζητάμε να ενεργοποιηθεί ο Δ.Σ.Α., που γνωρίζει ότι μεταξύ των ελεγχομένων δικαστικώς παρενοχληθέντων ήταν και μέλος του, να καταδικάσει αυτήν την (με προοπτική διεθνούς κατακραυγής) αθλιότητα που συντονίστηκε μεταξύ ΕΛΑΣ και Εισαγγελίας Α.Π. Επισημαίνουμε ότι η σχετική ενεργοποίηση του Δ.Σ.Θ. του έχει κοινοποιηθεί. Το ζήτημα έχει προφορικά αναφερθεί και από εμάς ως χρήζον παρέμβασης, αλλά και από τουλάχιστον ένα μέλος του ΔΣΑ που βρίσκεται μεταξύ των δικηγόρων υπο προκαταρκτική ποινική διερεύνηση που χρονίζει σε λίγο, κατά παράβαση των προθεσμιών που θέτει η δικονομία.

Πλειάδες, Δικηγόροι Χωρίς Σύνορα και το κοινό τους εγχείρημα "ΔΥΥΑΔ - Δίκτυο Υποστήριξης Υπερασπιστών Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων" δηλώνουν ξανά τη διαθεσιμότητά τους να υποστηρίξουν ενεργά κάθε σχετική πρωτοβουλία του Δ.Σ.Α., με τεχνογνωσία πάνω στα ειδικά νομικά θέματα που αναφύονται όταν θίγεται Υπερασπιστής και διαθεσιμότητα νομικής υποστήριξης συναδέλφων αμισθί.

Παράλληλα, μέχρι να δημιουργηθεί απο τους Συλλόγους το κατάλληλο όργανο και να λειτουργήσει σε συνθήκες καταλληλότητας να αντιμετωπίσει άμεσα και αποτελεσματικά τις προκλήσεις, καλούμε Δικηγόρους να ενταχθούν σε ομάδα που θα παρεμβαίνει κατόπιν καταγγελίας ή είδησης για θυματοποίηση δικηγόρου και θα ανταποκρίνεται σε σχετικές κλήσεις για υποστήριξη αμισθί.

Οι ενδιαφερόμενοι/ες Δικηγόροι προσκαλούνται να στείλουν μήνυμα στην σελίδα του ΔΥΥΑΔ στο κοινωνικό δίκτυο facebook, διαθέσιμη εδώ: https://www.facebook.com/hrdsupportnetwork/

Επίσης καλούμε δικηγόρους που υπέστησαν παρενόχληση απο τις Αρχές να το αναφέρουν στην ομάδα, σε συνθήκες εμπιστευτικότητας, ώστε να υπάρξει τεκμηρίωση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι δικηγόροι στην Ελλάδα και σχεδιασμός για δυναμικότερη αντίδραση σε πολλά επίπεδα.

Το ΔΥΥΑΔ βρίσκεται σε σχέση reporting και επαφη με το γραφείο της Επιτρόπου, αλλά και με σειρά άλλων θεσμών, ομάδων εργασίας και οργανώσεων που προστατεύουν τους υπερασπιστές απο την αυθαιρεσία και τη θυματοποίηση.